معرفی مهندس محاسب در پروژه ساختمانی، وظایف و مسئولیت‌ها

مهندس محاسب کیست؟ وظایف این شخص در پروژه‌ های عمرانی چیست؟ انجام محاسبات فنی مختلف مانند بار‌های وارد بر سازه، ابعاد ساختمان، ایمنی، اقتصادی و زیست‌ محیطی، همچنین محاسبه دقیق نحوه اجرای سازه نگهبان، از اقدامات مهمی است که برای اجرای پروژه‌ های ساختمانی توسط مهندس عمران محاسب انجام می‌ شود. پس از اتمام نقشه سازه توسط معمار داخلی؛ محاسب، فرایند بررسی محاسبات و فاکتور‌ های لازم را آغاز می‌کند. اما چرا به این مهارت صنعت ساختمان نیاز است؟

وظایف مهندس محاسب سازه، در این مقاله از ویلا املاک بررسی می‌شود. همچنین ضرورت حضور چنین فردی در پروژه‌ های عمرانی را بیان می‌کنیم؛ برای دریافت اطلاعات بیشتر در این مورد تا انتهای متن همراه ما باشید.

مهندس محاسب چه وظایفی بر عهده دارد؟

مهندس محاسب چه وظایفی بر عهده دارد؟

این مهندسان در پروژه‌ های ساختمانی وظایف مهمی را بر عهده دارند. در واقع ایمنی نهایی ساختمان و استاندارد بودن سازه، به نحوه محاسبات این افراد بستگی دارد. آنها با استفاده از نرم‌ افزار‌های کامپیوتری پیشرفته مانند اتوکد و برنامه‌ های شبیه‌ سازی؛ نقشه محاسب را برای انجام گودبرداری ساختمان و اجرای سازه نگهبان دقیق و ایمن برای خانه‌ های اطراف محل اجرای پروژه، ترسیم می‌ کنند.

همچنین این مهندسان با تجزیه، تحلیل و ارزیابی نقشه‌ های معماری و انجام محاسبات فنی و ایمنی، نقش مهمی در طراحی و ساخت ساختمان‌ های مقاوم در برابر زلزله را برعهده دارند.

نقشه محاسب چیست و چرا به آن نیاز است؟

مهندس معمار پروژه، ابتدا نقشه معماری ساختمان را ترسیم می‌ کند، سپس در مرحله بعد، این نقشه برای انجام موارد محاسبات فنی و ایمنی توسط مهندس محاسب کامل می‌ شود؛ طرح نهایی به‌ دست‌ آمده را نقشه محاسب می‌ گویند.

در نهایت پس از تکمیل مراحل محاسبات و بررسی نقشه آن توسط مهندس مربوطه، با در دست‌ داشتن سایر مدارک لازم مانند نقشه معماری، طراحی سازه و نقشه فونداسیون، برای گرفتن مجوز ساخت‌ و ساز اقدام می‌ شود.

چرا حضور مهندس محاسب در پروژه‌های عمرانی ضروری است؟

در صورت خطا در محاسبات فنی و ایمنی توسط مهندس محاسب، هر گونه خسارت مالی و جانی پس از اتمام پروژه ساختمانی یا در هنگام بروز بلایای طبیعی مانند زلزله، متوجه این شخص است. به همین دلیل، در مراحل اجرای پروژه ساخت‌ و ساز، مهندس محاسب هم می‌ تواند حضور فعال داشته باشد و با بررسی‌ های لازم از اجرای نقشه‌ های محاسباتی خود مطمئن گردد. البته در نظر داشته باشید، وظیفه نظارت بر اجرای صحیح پروژه، بر عهده مهندس ناظر است.

مهندس محاسب کیست؟

مراحل کار مهندس محاسب در پروژه‌ های ساختمانی چیست؟

پس از دریافت نقشه‌ های معماری، مهندس محاسب با انجام محاسبه میزان بار‌های مجاز و ابعاد المان‌ های مختلف ساختمان، کار خود را آغاز می‌ کند. در ادامه با مراحل کار آن آشنا می‌ شویم.

بررسی و تحلیل نقشه معماری

در ابتدا لازم است تا مهندس محاسب، نقشه‌ هایی که معمار ساختمان تهیه کرده را تجزیه‌ و تحلیل کند. دقت در انجام محاسبات و داشتن تجربه کافی، لازمه بررسی نقشه در این مرحله است. این شخص با توجه‌ به نقشه معماری در مورد سازه‌ های باربر، نوع مصالح و تأسیسات، تصمیم‌ گیری می‌ کند.

محاسبه دقیق بار‌های وارد شده بر سازه

به‌ طور کلی می‌ توان گفت بار‌های وارد بر ساختمان به دو دسته بار‌های ثقلی یا عمودی و بار‌های جانبی تقسیم می‌ شوند. بار‌های عمودی خود شامل دو بخش بار‌های مرده و زنده هستند. بار برف و دیوار‌های اطراف سازه، از بار‌های ثقلی هستند.

بار‌های جانبی نیز شامل بار‌هایی است که از محیط اطراف به سازه وارد می‌شود. بار ناشی از زلزله و وزش باد در این دسته قرار می‌ گیرند. برای محاسبه دقیق بار زمین‌ لرزه که در ایران نیز از اهمیت زیادی برخوردار بوده، گزارش مکانیک خاک محل احداث سازه نیاز است.

مدل‌سازی سازه

پس از محاسبه دقیق بار‌های وارد شده بر سازه و در نظر گرفتن نوع مصالح به‌ کار رفته در ساختمان، مرحله مدل‌ سازی با نرم‌افزار ایتبس (Etabs) آغاز می‌ شود. این مرحله نیاز به دقت زیادی دارد؛ زیرا پس از اتمام کار و اعمال بار‌های محاسبه شده در مدل ساختمان، باید نتایج درستی حاصل شود.

تجزیه‌وتحلیل و طراحی ساختمان

پس از اتمام مرحله مدل‌ سازی، میزان بار‌های وارده به ساختمان اندازه‌گیری و تحلیل می‌ شود. معمولا در برخی از پروژه‌ های عمرانی، مدل‌ های فیزیکی نیز ساخته می‌ شود تا صحت کنترل تحلیل انجام شده توسط نرم‌افزار نیز انجام شود. در نهایت باید نتایج به‌ دست‌ آمده قابل‌ اجرا و اقتصادی‌ بودن پروژه را تأیید کند.

کنترل نهایی محاسبات

پس از تهیه نقشه و قطعی‌ شدن ابعاد ساختمان، باید کنترل نهایی طراحی‌ های انجام شده بر اساس ضوابط و آیین‌ نامه‌ های ساختمانی انجام شود.

آماده‌سازی نقشه‌های اجرایی

در آخرین مرحله، مهندس محاسب، خروجی تمام محاسبات فنی، اندازه‌ گیری‌ ها و طرح کلی سازه را در قالب نقشه به روی کاغذ آورده و پس از تأیید، به کارفرما تحویل می‌ دهد. در صورت لزوم این نقشه‌ ها باید به تأیید سازمان نظام‌ مهندسی نیز برسد.

مهندس محاسب کیست؟

سؤالات متداول

وظایف اصلی محاسب در پروژه‌های ساختمانی چیست؟

مهندس محاسب، اول باید عمق گودبرداری و نقشه سازه نگهبان را با توجه‌ به ساختمان‌ های مجاور تهیه کند. سپس طبق نقشه معماری و نوع سازه بتنی یا فولادی، محاسبات فنی را انجام داده و نقشه سازه را ترسیم کند.

مهندس محاسب به کدام نرم‌افزار‌های کامپیوتری باید مسلط باشد؟

علاوه بر تخصص فنی موردنیاز، این مهندس باید به نرم‌ افزار‌های نقشه‌ کشی، اکسل، شبیه‌ سازی سه‌ بعدی و نرم‌ افزار‌های تخصصی رشته عمران مانند Etabs، Safe و SAP2000 مسلط باشد.

سخن پایانی

همان‌ طور که در متن بالا به آن اشاره کردیم؛ انجام محاسبات فنی، برای اجرای پروژه‌ های ساختمانی چه با مقیاس بزرگ و چه در ابعاد کوچک‌ تر مانند ساختمان‌ های چند طبقه، از اهمیت زیادی برخوردار است. ارائه و محاسبه بار‌های وارده به سازه، بررسی لزوم اجرای سازه نگهبان و سایر فاکتور‌های ضروری مانند مسائل مالی و ایمنی در قالب نقشه کامپیوتری از وظایف مهم مهندس محاسب عمران است.

مهندس طراح عمران کیست؟